Wanneer verwijzen naar een bekkenfysiotherapeut?

Aangezien nog niet alle verwijzers exact weten wat bekkenfysiotherapie voor hun patiënten kan betekenen treft u onderstaand een toelichting aan.
Kort gezegd, de bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van de buik, het bekken, de bekkenbodem en de lage rug.

Als huisarts of specialist ziet u geregeld mannen, vrouwen en kinderen met klachten in het bekken(bodem)gebied. Naast medicamenteuze of chirurgische interventies is bekkenfysiotherapie één van de behandelmogelijkheden. Het is een bewezen effectieve therapie.

Indicaties

● Urine-incontinentie (stress-urgency-gemengd)
● Verhoogde mictiefrequentie
● Fecale incontinentie
● Obstipatie
● Prolapsen (decensus uteri, rectocèle en cystocèlebstipatie)
● Pijn in de onderbuik, bekkenbodem, rond de anus of de geslachtsdelen

Diagnostiek

Naast anamnese, analyse van mictielijsten, reguleren van vezel- en vochtintake en lichamelijk onderzoek hebben bekkenfysiotherapeuten de mogelijkheden van:
● Inwendig onderzoek van de bekkenbodem: de diagnostische meerwaarde hiervan is het inzichtelijk maken van de coördinatie, kracht en relaxatie van de bekkenbodem
● Intravaginale/-anale myofeedback ter beoordeling van o.a. de coördinatie en tonus
● Rectale ballon: meten van sensibiliteit en aandrangsgevoel

Na het diagnostisch proces stelt de bekkenfysiotherapeut de bekkenfysiotherapeutische diagnose waarna, aan de hand van de geformuleerde behandeldoelen, in overleg met de patiënt een behandelplan wordt opgesteld. Evaluatie en zo nodig bijstelling van de behandeling vindt regelmatig plaats. Voor analyse van het effect van de behandeling wordt vaak gebruikgemaakt van gevalideerde vragenlijsten.

Behandelmogelijkheden

Informatie en uitleg met betrekking tot het klachtenpatroon.

• Advies over:
  ○ Mictie- en defecatiehouding, -gedrag
  ○ Voeding- en vochtinname
  ○ Belasting/belastbaarheid
  ○ Eventuele ondersteunende hulpmiddelen
• Oefentherapie:
  ○ Bewust maken van bekkenbodemgevoel
  ○ Trainen van spieren van bekken, bekkenbodem en lage rug
  ○ Mobiliseren/stabiliseren van bekken en lage rug
  ○ Ontspanningstechnieken
  ○ Functionele oefeningen
• Ondersteuning van de oefentherapie door:
  ○ Inwendige palpatie
  ○ Myofeedback. De meerwaarde van palpatie en myofeedback is het kunnen geven van optimale feedback over de uitgevoerde contractie en relaxatie
  ○ Electrostimulatie
  ○ Vaginale ballon (bij vaginisme)
  ○ Pelotten (dilatatie)
• Oefeningen om controle te (her)krijgen tijdens het vullen en legen van blaas en rectum door blaastraining en/of rectale ballontraining

Consult

Om te bepalen of er een indicatie is voor bekkenfysiotherapeutische behandeling, kunt u de patiënt gebruik laten maken van het fysiothera- peutisch consult bij Fysio Groen. Deze praktijk richt zich op het behandelen van patiënten in de regio Amersfoort en heeft 3 locaties, namelijk in de wijken Leusderkwartier, Liendert en Kattenbroek Vathorst. Verwijzers naar bekkenfysiotherapie ontvangen na onderzoek een schriftelijk verslag met de onderzoeksresultaten. De beslissing over het verdere beleid ligt bij u.

Direct toegankelijk

Voor een bezoek aan de bekkenfysiotherapeut heeft een patiënt geen verwijzing van huisarts of specialist meer nodig.

Op de website van De Fysiotherapeut staan geregistreerde bekkenfysiotherapeuten. U kunt extra informatie vinden op de website van de nvfb.nl (de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg).

Een patiënt kan zonder verwijzing van één van de verwijzers direct gebruik maken van bekkenfysiotherapie. Als dit gebeurt dan doet de bekkenfysiotherapeut eerst een screening. Als de patiënt op de goede plek is, dan volgen intake en behandeling. Patiënten die eerst naar de huisarts of specialist gaan, kunnen daar verwezen worden naar de bekkenfysiotherapeut. In dat geval is er een verwijsbriefje nodig.

Opleiding en register

Bekkenfysiotherapie is een erkende post hbo-opleiding. Bekkenfysiotherapeuten zijn breed opgeleid, zowel therapeutisch als diagnostisch, op het gebied van:
● Het urogenitaal systeem
● Het gastro-intestinaal systeem
● Het houdings- en bewegingssysteem van lage rug, buik en bekken
● Seksuele problematiek gerelateerd aan functiestoornissen in de bekkenbodem en de hierboven genoemde systemen
● Obstetrie en zwangerschapsgerelateerde klachten

Wetenschappelijke verantwoording

Waar mogelijk werkt de bekkenfysiotherapeut evidence based, dan wel consensus based.